Language
Zoeken
Contact
Sitemap
Den Bosch Cultuurstad

Stadhuis

Stadhuis

Stadhuis Den Bosch, van stenen huis tot groot stadhuis

Het stadhuis Den Bosch in Hollands classicisme stijl, pronkend aan de markt. De klokken in het torentje galmen over de markt en het ruiterspel, die bestaat uit vier ridders in harnas die met lansen ten strijde trekken en worden vergezeld door een tweetal trompetters te paard, draait strijdlustig rond bij het hele en halve uur. Het stadhuis van 's-Hertogenbosch is dan ook vaak het middelpunt van de belangstelling en niet alleen tijdens carnaval. Vanaf het bordes van het stadhuis aan de markt hebben al heel wat vorstelijkheden en bruidsparen naar de menigte op de markt gewuifd.

Geschiedenis

Het stadhuis Den Bosch heeft veel veranderingen ondergaan om te worden zoals we het stadhuis aan de markt tegenwoordig kennen. Het is allemaal begonnen met een 13e eeuws stenen huis op de markt, waar het stadsbestuur in 1366 zijn intrede nam en in 1372 werd omgedoopt tot raadhuis. De oudste klok van het stadhuis Den Bosch dateert dan ook uit deze tijd. De huizen die later werden gebouwd, met aan de linkerzijde De Gaffel en aan de rechter zijde van het herenhuis Het Huys van Sint Claes, vormden later onderdeel van het huidige stadhuis.
Stadhuis Raadskelder

Stadhuis Raadskelder

In 1481 werd het huis De Gaffel toegevoegd aan het raadhuis. Het huis werd deels verhuurd en gebruikt als 'theerhuys' oftewel wijntaverne. Rond het jaar 1530 vinden er een aantal vernieuwingen plaats van de beide panden, waaronder de voorgevel inclusief het bordes en de gotische raadskelder. Jan Derkennis die tevens zeer betrokken is geweest bij de bouw van de Het interieur van de Sint Jan, speelde in dit project een grote rol. De gevel kreeg een geheel nieuwe uitstraling door de diverse beelden (voorstellend Karel V, hertogin Johanna, haar echtgenoot Wenceslaus I van Luxemburg en Maximiliaan), het stadwapen en de klok die werden aangebracht en tevens de eerste renaissance elementen van 's-Hertogenbosch vormden. Dit werd aangevuld met een toren in het jaar 1650. De kelder heeft in deze periode heel wat verschillende bestemmingen gekregen. Het werd verhuurd, diende als ontvangst- en feestruimte en in de periode van Frederik Hendrik in 1629 settelde de hoofdwacht zich voor korte tijd in deze kelder, later werd het een gevangenis. Eind 16e eeuw werd 'Het Huys van Sint Claes bij het stadhuis gevoegd. Het huis bracht voorheen onderkomen aan de Sint-Nicolaasgilde van de kramers. De brand in 1463 die werd veroorzaakt bij een huis aan de Verwerstraat en ook het raadhuis wist te bereiken, was niet de enige brand die het stadhuis beschadigde. Een binnenbrand in 1669 geeft de aanleiding tot een grondige verbouwing. De gevel werd flink onder handen genomen naar een ontwerp van Pieter Minne en uitte zich in Hollands classicisme. De gevels van de drie panden werden in één gevel gegoten. Het werd gesierd met het wapen die voor het eerst uitgevoerd werd met daar bovenop de hertogskroon, vergezeld door twee wildemannen aan beide zijde van het wapen. Het afval die bij deze verbouwing vrijkwam verdween in de kelder. De vernieuwingen aan het exterieur die in deze tijd zijn aangebracht zijn nog steeds zichtbaar bij het huidige stadhuis Den Bosch. Eind en begin 1900 vonden er nogmaals een aantal verbouwingen plaats, nu ging het om de bouw van een galerij aan de achterzijde en de vervanging van het bordes die weer wordt terug gebracht naar twee trappen. Ook de raadskelder werd hierbij herontdekt, uitgegraven en gerestaureerd. In 1927 wist burgemeester van Lanschot van de kelder op een bijzondere manier weer een raadskelder te maken om zo de mensen van de Bossche gastvrijheid mee te laten genieten. De kelder is vandaag de dag in gebruik als raadskelder waar men onder andere lekker kan eten en drinken.

Bijzondere schatten in het stadhuis

Het stadhuis Den Bosch is niet alleen aan de buitenzijde een knap kunstwerk, maar is tevens in het bezit van vele kunstvoorwerpen, waaronder de gobelins in de raadzaal en de schilderijen van Theodoor van Thulden. Het aantal voorbeelden van het bijzondere interieur van het stadhuis aan de markt zijn onder andere het authentiek goudleerbehang en de schoorsteenmantel in Lodewijk XVI-stijl die in de trouwzaal van het stadhuis zijn te bewonderen.