Ngũgĩ wa thiong’o is overleden. De Keniaanse romanschrijver, toneelschrijver, dichter en criticus was 87.
De “torenhoge reus van Keniaanse letters” brak door in 1964, met de publicatie van zijn eerste roman, Ween niet, Kind. Het gedurfde debuut, gekoesterd onder zijn toenmalige-menentor, Chinua Achebe, verbaasde een Engels sprekend publiek.
Thiong’o schreef daarna zonder verwelkende kritiek op de staat, serieuze komische romans en epics die een rekbare diaspora beweerden en bevestigde. Bij uitstek moedig, geestig, wijs en productief omvatte zijn werk genres en stijlen.
Thiong’o, geboren in Kenia onder Britse heerschappij, overleefde koloniaal geweld – inclusief de Mau Mau -opstand, die het leven van zijn broer opeiste. Zijn vroege boeken bekritiseerden de bezetting. Maar nadat Kenia onafhankelijkheid had verklaard, draaide hij zijn pen op de nieuwe heersende klasse die volgens hem de mensen had verraden.
In de jaren ’70 verliet Thiong’o zijn gegeven Engelse naam (James) en begon te schrijven in zijn geboorteland Gĩkũyũ, die toen verboten was in de nieuwe staat. Onder de toenmalige president Jomo Kenyatta’s administratie bracht de auteur een jaar gevangenisstraf door voor het aannemen van zijn eigen taal in druk. Onverminderd schreef hij een ander boek terwijl hij opgesloten was.
Hij zou veel van zijn schrijfleven in ballingschap doorbrengen, evangeliseren voor Gĩkũyũ en moedertaal spreken als een postkoloniale praktijk. Thiong’o bleef gedurfde en ambitieuze teksten schrijven (en vertalen vaak diezelfde teksten zelf) tot ver in de aughts. Zoals zijn magnum opus uit 2007, de satirische Wizard of the Crow.
Thiong’o werd vele malen genomineerd voor de Nobelprijs, maar Zweden heeft het altijd beëindigd. Dus wij hebben lezers de opdracht om de bloemen te laten aankomen.
In De Parijse beoordelingNamwali Serpell beschreef de man als ’te revolutionair voor onze tijd’. Elders in zijn interview “Art of Fiction” bond Serpell zijn hardnekkige politieke ethos aan een literaire missie. “Wat zijn werk politiek maakt, komt neer op de erkenning dat om te schrijven met en over mensen – mensen, zwarte mensen, vrouwen – om voor de mensen te vechten.”
Rust in vrede, reus.
Afbeelding via
