De beroemde predikanten van vandaag gaan naadloos over tussen preekstoelen, sociale mediaplatforms en prime-time tv. Ze behandelen preken zoals TED -gesprekken en kerken worden onderdeel van hun persoonlijke merken. We associëren deze religieuze leiders vaak met televangelisten en het welvaarts -evangelie, maar evangelicalisme heeft zijn aandeel in virale supersterren die eindigen als waarschuwende verhalen. Mark Driscoll, ooit een torenhoge figuur van de “jonge, rusteloze en hervormde” beweging, met name weggegaan onder het gewicht van ego, schandaal en wanbeheer.
In een natie die heruitvinding en prestaties verheerlijkt, is de lijn tussen spiritueel leiderschap en entertainment van massamarkt vervaagd, misschien zelfs onherkenbaar. Wat ooit was ministerie, is voor velen choreografie geworden, verpakt voor maximaal bereik, ontworpen voor emotionele en financiële uitbetaling.
Maar dit fenomeen is niet nieuw, verre van. De moderne religieuze markt, waar pastors achtervolgen, de ene minuut, redding het volgende, heeft wortels die diep in het verleden van Amerika lopen. Onze digitaal verbonden wereld heeft het alleen maar luider, glanzender en toegankelijker gemaakt. Voordat er een heuvelsong of een megachurch livestreamde tot miljoenen, stond een op blote voeten vrouw op een podium en transformeerde preken in uitgestrekte tentoonstellingen en geloof in een georkestreerde daad van massale overtuiging.
Claire Hoffman’s boek Zuster, Sinner: The Miraculous Life and Mysterious verdwijning van Aimee Semple McPherson (Farrar, Straus en Giroux, 384 pp.) Vertelt het opmerkelijke verhaal van een pionier in het rijk van de beroemde religie, terwijl hij een spiegel in de Amerikaanse cultuur houdt, met de vraag waarom zoveel zich tot deze figuren wenden. De biografie is een werk van diepgaande empathie, hardnekkig onderzoek en oprechte relevantie.
McPherson, een van de meest invloedrijke vrouwen in de Amerikaanse religieuze geschiedenis en verwachtte niet alleen op het tijdperk van christelijke beïnvloeders; In veel opzichten hielp ze het uit te vinden. Hoffman, tot haar krediet, maakt haar niet plat in een gelijkenis of clou. In plaats daarvan onthult ze een vrouw die vijf levens tegelijk leek te leven: prediker, artiest, profeet, media -mogul en mysterieuze wegloper.
Bekend bij de massa in de jaren 1920 als ‘zuster Aimee’, was McPherson op een bepaald moment beroemd dan de president. Ze vulde elke dag van de week 5000 zitplaatsen. Ze genas de zieken op het podium, liet folders uit vliegtuigen vallen en stichtte de International Church of the Foursquare Evangelie, dat nu miljoenen leden wereldwijd heeft. Ze was ook een radiopionier, misschien de eerste vrouw in de Verenigde Staten die een uitzendvergunning heeft en een meester van mediacampagnes. McPherson verwees naar de radio als de ‘kathedraal van de lucht’, en zij beval die kathedraal met aanzienlijke flair. Charlie Chaplin suggereerde ooit dat de helft van haar succes te wijten was aan ‘magnetische aantrekkingskracht’, terwijl de andere helft vanwege ‘rekwisieten en lichten’ was. In haar handen werd revivalisme een vorm van entertainment. De preekstoel werd een podium. En Amerika, nog steeds half-bundig van de vrouwelijke autoriteit, kon niet wegkijken.
En toen, in 1926, verdween ze.
Die verdwijning, en haar even verbijsterende weken later in de Mexicaanse woestijn, werd een nationale obsessie. Semple beweerde te zijn ontvoerd, maar de politie, de pers, zelfs leden van haar eigen familie leken ervan overtuigd te zijn dat ze het had vervalst. Het was veel meer dan een tabloidverhaal. Volgens Hoffman was het een nationale geloofscrisis.
Preachers predikten tegen haar. Redacteuren gekruisigd haar. Haar eigen moeder wilde niets met haar te maken hebben. En door dit alles stond McPherson vast. Of misleid. Of misschien beide. De biografie lost de verdwijning niet op, want dit zou zijn om te doen alsof duidelijkheid altijd voor ons beschikbaar is. In plaats daarvan graaft Hoffman het evenement op met precisie en terughoudendheid en weigert zowel hagiografie als bijltaak. Het resultaat is een verhaal met de spanning van een politieke thriller.
De opkomst van Aimee van het kind van het Leger des Heils tot internationale revivalistische ster werd aangedreven door meer dan goddelijke roeping. Het was branding, drukte en een onverzadigbare honger naar de schijnwerpers. Haar preken geleend van vaudeville en stille film. Haar publiciteit concurreerde met die van majoor Hollywood Studios. Zoals HL Mencken droog opmerkte, had ze “een plant bijna net zo groot als die van Henry Ford.” Ze begreep de Amerikaanse obsessie met de vaak absurde en zorgde voor de vakkundig. Flashbulbs, persberichten, heilige opera’s. Ze predikte niet alleen Jezus; Ze verkocht hem als een kaskraker. Maar als McPherson haar tijd voor was als een religieuze ondernemer, was ze er ook een slachtoffer van.
Hoffman, die sterren heeft geprofileerd als Prince en Amy Winehouse, ziet het leven van McPherson als een waarschuwend verhaal over hoe roem de waarheid en de realiteit verstoort. McPherson’s dood in 1944, waarschijnlijk van een toevallige overdosis, weerspiegelt het tragische lot van moderne beroemdheden overweldigd door verwachting. Ze stierf alleen in een hotelkamer met pillen bij haar bed. Een evangelist die ooit 50.000 mensen had, begroet haar bij een treinstation stierf zonder een enkele persoon aan haar zijde.
Zus, zondaar is geen modern moraalspel. Het is rijker dan dat. Hoffman plaatst McPherson in de context van het vroege pinksterbewijs, de opkomst van Los Angeles als de hoofdstad van het Amerikaanse mythmaking, en de culturele schizofrenie van een natie verlangt zowel redding als sensationalisme. Hoffman suggereert dat het “spirituele landschap van Los Angeles klaar was voor haar”, omdat het “een broedplaats was voor radicale ideeën over hoe je contact kunt maken met God en zelf.” Zus, zondaar is meer dan een verhaal over religie; Het is een verhaal over media, geslacht, kapitalisme en hoe Amerika geloof soms een bedrijf maakt.
Als het boek één zwakte heeft, is het dat Hoffman’s empathie af en toe haar controle verzacht. De verdwijning, ondanks alle documentatie, krijgt nooit de koude, duidelijke dissectie die het mogelijk verdient. Maar dat kan het punt zijn. McPherson wist altijd hoe hij iets achter de glimlach moest houden, achter de schijnwerpers. Uiteindelijk ontsnapt ze aan ons, net zoals ze af en toe aan haarzelf ontsnapte, verstikkend bestaan.
