In Nozze di Cana (de bruiloft bij Cana) De Venetiaanse schilder Paolo Veronese laat alles uit de kast. Dit is niet alleen een verslag van de historische gebeurtenis verteld in het tweede hoofdstuk van het evangelie van Johannes. Het is een visie die wijst op de ultieme realiteit – het grote huwelijksfeest van het lam.
Veronese lijkt te zeggen: “Het wonder van water in wijn bij Cana wijst naar wat op een dag onze alles-in-alles zal zijn. Een eindeloos feest van vreugde.” (En in het evangelie -account, de reden dat de maître Van het feest is zo verrast dat hij smaakt wat ongetwijfeld de beste wijn is die ooit is gemaakt – direct gemaakt door de Vintner die druiven en gisting heeft uitgevonden!)
Het enorme canvas (bijna 33 voet lang) bezet nu een ereplaats in het Louvre Museum in Parijs, maar het werd oorspronkelijk in opdracht van de Orde van Saint Benedict in Venetië voor de Refector (Eating Hall) ontworpen door Andrea Palladio voor het klooster van San Giorgio. Stel je voor dat je je dagelijkse maaltijden neemt in een prachtig ontworpen hal met dit kolossale beeld van vreugde en viering met Christus in het midden.
Veronese heeft drie muzikanten voor Jezus geschilderd, en ze zijn in feite portretten van drie van de meest bewonderde artiesten van Venetië, Jacopo Bassano, Tintoretto en de grootste van de drie, Titian – en naast hem is de Venetiaanse dichter Pietro Aretino. Alle geweldige mannen die niettemin alleen entertainers zijn op dit vreugdevolle feest.
Toch kijken Jezus en zijn moeder Maria met een trieste en weemoedige uitdrukking in hun gezichten. Jezus heeft onlangs tegen haar gezegd: “Vrouw, wat is dit voor jou of voor mij? Mijn uur is nog niet gekomen”, en ze is zich ervan bewust dat ze stilzwijgend uit haar zoon uittind door dit publiek, dramatisch wonder te vragen – een evenement dat dat “uur” zou haasten. Ze is gehoorzaam aan de Geest van God, net zoals haar Zoon gehoorzaam is aan het uur van afrekening die zal resulteren in zijn arrestatie, proefproces, publieke vernedering, marteling en executie op verzonnen aanklachten-een straf van de meest schandelijke en pijnlijke soort.
Maar voor nu is er feesten en vreugde en een nauwelijks ingesloten, gelukkige chaos – een adumbratie van de laatste viering aan het einde der tijden. Het is de moeite waard om nog even langer te mediteren op de gezichten van Jezus en Maria – de centrale figuren in deze meesterlijke compositie – met alle zichtlijnen die erop convergeren. Mary kijkt naar binnen, afgeleid en voelt misschien het verdriet-tot-komen al aan het dawigen. Jezus kijkt naar ons uit – hij staart direct als geen andere figuur in dit schilderij van zoveel gezichten en figuren.
De look van de Heer is complex: verdriet, resolutie, zelfs eerlijke angst. Hij is tenslotte menselijk – en kennis van zijn kruisiging die haastig is, moet diep verontrustend zijn geweest. De evangeliën registreren hoe hij leed in de tuin van Gethsemane en uiterst op Golgotha.
Dit enorme feestwerk van kunst sierde eeuwenlang het dagelijkse leven van toegewijde monniken. Het krachtige tumult van kleur, dynamische compositionele elementen en zo veel en gevarieerde figuren vormen op zichzelf een feest – een festival van kunst, muziek en vreugde.
In zijn magisteriële essay ‘The Relance of the Beautiful’, spreekt de Duitse filosoof Hans-Georg Gadamer over deze ervaring van een speciaal soort tijd-festivale tijd-waar alle remmingen opzij worden gegoten en iedereen wordt uitgenodigd om te feesten en te onthullen. De oorsprong van het woord festival is hetzelfde als feest (Het oude Latijn festum) omdat het vieren altijd een gedeelde maaltijd inhoudt – een gemeenschap van zielen die hun behoefte aan onderhoud toelaat; Afhankelijkheid van de genereuze bepaling van hun liefhebbende Schepper die in waarheid de ware meester van het feest is.
Sociologen die de afgelopen 40 jaar het Amerikaanse leven hebben bestudeerd, hebben een afname van affiliatie en in gezelligheid gemeld – een geleidelijke erosie van wat Gadamer ‘festivaltijd’ noemt – en de opkomst van privé -entertainment (via streaming van tv, films, muziek en videogames). Dit voorspelt niet goed voor ons gevoel van verbondenheid en solidariteit, en het wijst op een verlies van vertrouwen en collega -gevoel bij buren. De opkomst van achterdocht, samenzweringstheorie en diepe wantrouwen manifesteert zich in de hyperpartisanale politiek en de potentieel gevaarlijke verdeeldheid onder ons. En dit alles is tenminste in zekere mate traceerbaar voor ons onvermogen om samen te vieren.
Veronese Nozze di Cana Punt naar een mogelijke oplossing: vertrouw op God om te voorzien. Zelfs wanneer de wijn uitgeput is en het eten begint te verdwijnen, is de Heer in staat om te nemen wat we hebben – een paar vissen en broden van brood – en veranderen dat magere aanbod in een geweldige gemeenschap. Hij is zelf het brood uit de hemel, en degenen die dit brood eten, zullen nooit meer honger hebben. Nozze di Cana roept ons op om onze hoede te laten staan, God te vertrouwen op voorzieningen – zowel wijn als dagelijks brood – en onszelf te verliezen in vreugde terwijl onze Heer en Maker zich bij ons aansluit in de dans.
