Language
Zoeken
Contact
Sitemap
Den Bosch Cultuurstad

Zwanenbroedershuis

Het Zwanenbroedershuis gaat niet zomaar om een museum met een neogotische uitstraling en een rijke historische geschiedenis. In dit imposante neogotische pand zit niet alleen een museum die historische exemplaren bewaart, maar is nog steeds het huis waar de leden van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap elkaar ontmoeten.

Het Illustre Lieve Vrouwe Broederschap

Vroeger bekend als het 'Clercbroederschap onser Vrouwen', tegenwoordig het Illustre Lieve Vrouwe Broederschap of het Zwanenbroederschap. Het broederschap werd goedgekeurd door de kerk in 1318, daarbij werd bepaald dat alleen geestelijken zich aan konden sluiten bij dit Zwanenbroederschap. Dit duurde echter niet lang, ook niet geestelijken en zelfs vrouwen mochten lid worden van dit broederschap. Het Zwanenbroederschap groeide uit en werd één van de bekendste broederschappen met leden uit zowel Nederland als het buitenland. Het doel van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap bestond vooral uit het vereren van Maria. Dit ging gepaard met een jaarlijkse processie, die de mensen maar al te graag bij wilde wonen. Het begon al een nacht voor de processie, waarbij de klokken van de Sint Jan constant luidde en de buitenzijde van het stadhuis aan de markt verlicht bleef. De processie zelf bestond uit een enorme stoet van leden van het Illustre Lieve Broederschap, de ambachtsgilden, schutterijen, kanunniken, priesters, kloosterlingen, muzikanten, scholieren... en ga zo maar door. Naast de vele verschillende processies hield het Illustre Lieve Vrouwe Broederschap zich bezig met de armenzorg en stimuleerden zij kunst en muziek in Den Bosch.

Neogotische gevel van het Zwanenbroedershuis

Het Illustre Lieve Vrouwe Broederschap had een kapel in de Sint Jan. Een aantal Zwanenbroeders werden kanunnik toen de Sint Jan een kapittelkerk werd in 1366. In 1477 kregen ze een eigen grotere kapel met altaar naast de Sint Jan. Hier werden missen gegeven met eigen gecomponeerde liederen.

Illustre is onder andere een synoniem voor beroemd. Dit sloeg niet op het broederschap maar op de Zoete Moeder Maria. Ook al heeft het broederschap naast vele invloeden in Den Bosch ook veel bijzondere leden gekend. Hieronder vallen onder andere Willem van Oranje, Hendrick Proening van Deventer en Jeroen Bosch. Het samen dineren behoort nog steeds tot een van de tradities van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap. Bij dit diner werd er al vijf eeuwen geleden van de Bossche Koek genoten en wordt er gebruik gemaakt van de zilveren bokaal uit 1904 om een toast uit te brengen op de Hare Majesteit.

Expositie

Het museum heeft een expositie van een verzameling van voorwerpen uit de 16e en 17e eeuw en lopen uiteen van bijzondere handgeschreven koorboeken, antieke stoelen voorzien van wapens, neogotische kasten en een neogotische kachel tot kannen die onder meer in gebruik zijn genomen door Willem van Oranje. De legio aan wapenschilden en wapenboeken vertellen de bezoekers welke leden er lid of lid zijn geweest van dit Illustre Lieve Vrouwe Broederschap. Bij elkaar een interessante expositie die wordt bijgestaan door het interieur van het museum die de bezoeker terug brengt in de tijd.

Het Zwanenbroedershuis

De naam Zwanenbroeders is te danken aan de maaltijden die werden geserveerd na een mis of processie. Deze maaltijden werden steeds uitgebreider en groeide uit tot een echt eetfestijn. Het verhaal gaat dat een welvarend lid aan het broederschap een zwaan cadeau had gedaan. Niet veel later werd het een traditie, eens in het jaar een maaltijd waar twee of meer zwanen op het menu stonden. Uiteraard was dit een dure bezigheid en de eretitel Zwanenbroeder vond zijn plaats in dit geheel. De broeders deden namelijk een beroep op de rijke heren om hun jaarlijkse lievelingsgerecht te kunnen blijven nuttigen. Het symbool, een koperen zwaan, is nog steeds terug te vinden bovenop van het Zwanenbroedershuis.

Het oorspronkelijke huis stortte in 1839 gedeeltelijk in. In 1846 werd dan ook een nieuw pand op dezelfde plek neergezet in neogotische stijl, welke in die tijd nog nauwelijks in Nederland werd toegepast. Tot op heden is het pand een rijksmonument en dient tevens als museum.


Interieur
Het buitengewoon bijzondere interieur van dit museum is net als de buitengevel in neogotische stijl. Vele kenmerken van de neogotiek in het interieur zijn te zien in het plafond, de raamwerken en de lambrisering.


Tot slot
Museum het Zwanenbroedershuis is een mooi, indrukwekkend en interessant museum, welke enkele dagen per week geopend is.



Contact
Bezoekadres:
Zwanenbroedershuis
Hinthamerstraat 94
5211 MS 's-Hertogenbosch
www.zwanenbroedershuis.nl

Locatie: nabij de Parade